Doradca restrukturyzacyjny – jakie zarobki, egzamin, licencja
(Aktualizacja: 12.08.2024) Doradca restrukturyzacyjny to stosunkowo nowy i ciekawy zawód. Jego pozycja zdecydowanie wzrosła w momencie światowego kryzysu, który rozpoczął się wraz z wybuchem pandemii.
Obecnie w Polsce mamy około 2000 doradców restrukturyzacyjnych i ta liczba szybko rośnie. W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytania: kim jest doradca restrukturyzacyjny, jak zostać doradcą (zdobyć licencję) i ile w tym zawodzie można zarobić?
Kim jest doradca restrukturyzacyjny?
- Doradca restrukturyzacyjny to zawód utworzony w ustawie Prawo restrukturyzacyjne, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r. Jest osobą, która świadczy usługi w oparciu o prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne.
- To specjalista, który doradza firmom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej lub starającym się jej uniknąć. Ma zazwyczaj doświadczenie w finansach przedsiębiorstw, zarządzaniu realizacją i/lub bankowości inwestycyjnej.
- Jest kluczowym partnerem dla firmy przechodzącej przez trudny okres. Jego wiedza, doświadczenie i obiektywny punkt widzenia mogą być nieocenione w procesie przywracania przedsiębiorstwa do stabilności finansowej.
- Doradca restrukturyzacyjny może być zaangażowany przez udziałowców, wierzycieli lub kierownictwo firmy, aby pomóc jej poprawić jej sytuację finansową. Ma różne obowiązki, które zależne są od konkretnej sytuacji firmy. Licencję doradcy restrukturyzacyjnego przyznaje się na czas nieokreślony.
Czym zajmuje się doradca restrukturyzacyjny?
Doradca restrukturyzacyjny przeprowadza szczegółową analizę finansową, aby zrozumieć przyczyny problemów firmy. Ocenia efektywności operacyjnej, w tym procesów produkcyjnych, logistyki i zarządzania zasobami ludzkimi.
Tworzy strategie restrukturyzacji, która może obejmować zmiany w modelu biznesowym, strukturze kosztów lub kierunkach rozwoju. Reprezentuje firmy w rozmowach z bankami, dostawcami i innymi wierzycielami w celu renegocjacji warunków długów.
Doradza także w zakresie przepisów prawa upadłościowego, prawa pracy oraz innych regulacji dotyczących procesu restrukturyzacji zadłużenia.
Pomaga w implementacji zmian w firmie, w tym w procesach zarządzania i kulturze organizacyjnej. Śledzi efekty wprowadzonych zmian i dostosowywanie planów w odpowiedzi na dynamikę rynku i wewnętrzne wyzwania firmy.
Zawód doradcy restrukturyzacyjnego tworzy plan restrukturyzacyjny, który będzie zawierał decyzje związane z restrukturyzowaniem zasobów firmy. W ramach doradztwa restrukturyzacyjnego może udzielać porad, opinii i wyjaśnień oraz świadczenie innych usług procesu restrukturyzacji i upadłości.
Ma również pomóc w negocjacjach z wierzycielami (wierzytelności). Za jakość postępowań w sprawach restrukturyzacyjnych doradca restrukturyzacyjny odpowiada przed Sądem.
Doradca restrukturyzacyjny uprawnienia
Uprawnienia doradców restrukturyzacyjnych są następujące:
- syndyka (postępowanie upadłościowe),
- nadzorcy układu,
- nadzorcy sądowego,
- zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym,
- zarządcy w egzekucji przez zarząd przymusowy,
- doradców restrukturyzacyjnych poza postępowaniem.
- doradztwo restrukturyzacyjne.
Doradca bierze udział w restrukturyzacji firmy poprzez udział w postępowaniach restrukturyzacyjnych:
Postępowanie o zatwierdzenie układu umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu. Może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Przyspieszone postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie. Może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Postępowanie sanacyjne umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Działaniami sanacyjnymi są czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.
Syndyk a doradca restrukturyzacyjny
Doradca restrukturyzacyjny może pełnić funkcje nadzorcy i zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Może również pełnić funkcję syndyka w postępowaniu upadłościowym.
Przed wejściem w życie ustawy Prawo restrukturyzacyjne w 2016 roku, funkcje w postępowaniach upadłościowych, które obecnie wykonuje doradca, były właściwe dla syndyka. Nowe regulacje uczyniły zawód doradcy restrukturyzacyjnego (syndyka) bardziej komercyjnym.
Doradca restrukturyzacyjny zarobki
Jakie doradca restrukturyzacyjny ma zarobki? W przypadku mikroprzedsiębiorców wynagrodzenie doradców nie może być wyższe niż 15% poziomu zadośćuczynienia wierzycieli zgodnie z założeniami układowymi.
Kiedy poziomy zaspokojenia wierzycieli przekraczają 100 000 zł, wynagrodzenie od poziomu przewyższającego 100 000 złotych nie powinno przekroczyć równowartości 3% zaspokojenia wierzycieli.
Wynagrodzenie od poziomu przewyższającego 500 000 złotych nie może przekroczyć równowartości 1% zaspokojenia wierzycieli.
Doradca restrukturyzacyjny jak zostać?
Aby zostać doradcą restrukturyzacyjnym należy spełnić określone prawem wymogi. Przyszły doradca to:
- Obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej (także Norwegii, Islandii, Lichtenstein i konfederacji szwajcarskiej).
- Osoba znająca język polski w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności syndyka, nadzorcy lub zarządcy.
- Osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.
- Absolwent wyższych studiów z tytułem tytuł magistra lub równorzędny w państwie członkowskim UE (także Norwegia, Islandia, Lichtenstein i konfederacji szwajcarskiej).
- Obywatel, który posiada nieposzlakowaną opinię.
- Osoba, która w okresie 15 lat przed złożeniem wniosku o licencję przez co najmniej 3 lata zarządzała majątkiem upadłego przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwem lub jego wyodrębnioną częścią w Rzeczypospolitej polskiej.
- Niekarany z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
- Wolny od podejrzeń albo oskarżenia o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub karana za przestępstwo skarbowe.
- Obywatel, który nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego.
- Osoba ze zdanym pozytywnym wynikiem egzaminu przed Komisją Egzaminacyjną.
Kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny
W 2019 roku w polskim prawie pojawił się termin “kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny“. To doradca o większym doświadczeniu, który może uczestniczyć w bardziej skomplikowanych postępowaniach restrukturyzacyjnych.
Tytuł kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego można otrzymać, gdy wykaże, że w okresie 7 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie tytułu przeprowadzono w całości co najmniej:
- cztery postępowania upadłościowe przedsiębiorców zakończone prawomocnym postanowieniem o zakończeniu postępowania upadłościowego
- sześć postępowań restrukturyzacyjnych lub postępowań upadłościowych z możliwością zawarcia układu lub postępowań naprawczych zakończonych prawomocnym zatwierdzeniem układu.
Jak długo doradca pełni swoją funkcję?
Doradca restrukturyzacyjny pełnią swoje funkcje do dnia zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego albo uprawomocnienia się postanowienia o jego umorzeniu.
Jeżeli został złożony uproszczony wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego albo uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości, doradca restrukturyzacyjny pełni swoje funkcje do dnia otwarcia postępowania sanacyjnego albo ogłoszenia upadłości.
Albo też do dnia uprawomocnienia się postanowienia o oddaleniu uproszczonego wniosku albo jego odrzuceniu, albo umorzeniu postępowania o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego albo ogłoszenie upadłości. Doradca jest rozliczany z przeprowadzonej restrukturyzacji zadłużenia.
Kto sprawuje nadzór nad doradcą?
Nadzór nad doradcą sprawują sądy, sędziowie-komisarze oraz minister sprawiedliwości (od grudnia 2020 roku). Przy wyznaczaniu doradców restrukturyzacyjnych uwzględnia się liczbę spraw, które dany doradca restrukturyzacyjny aktualnie prowadzi. Ponadto, jego doświadczenie i inne kwalifikacje.
A kiedy Minister Sprawiedliwości może zawiesić osobie posiadającej licencję prawa wynikające z tej licencji? Gdy:wobec niej jest prowadzone postępowanie o częściowe/całkowite ubezwłasnowolnienie (i ustanowiono dla niej doradcę tymczasowego).
A także przeciwko niej jest prowadzone postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Doradca restrukturyzacyjny egzamin
Ostatni egzamin na doradcę restrukturyzacyjnego odbył się 20 maja 2024 roku. Na egzaminie kandydat musi pokazać odpowiednie wykształcenie i znajomość m.in.: prawa restrukturyzacyjnego i upadłościowego; cywilnego i postępowania cywilnego; podatkowego; gospodarczego, w tym handlowego.
A także wiedzą w zakresie ekonomii oraz zarządzania, wyceny i zarządzania przedsiębiorstwami, czy rachunkowości (zadanie problemowe).
Państwowy egzamin na doradcę przeprowadza się co najmniej dwa razy w ciągu roku. Informację o terminie egzaminu dla osób ubiegających się o licencję, Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej na swoich stronach, a także w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym. Musi to zrobić co najmniej na 3 miesiące przed planowanym terminem egzaminu.
Wnioskowanie o dopuszczenie do egzaminu przyszły doradca restrukturyzacyjny powinien złożyć do najpóźniej 45 dni przed terminem rozpoczęcia egzaminu.
A jeżeli złożysz wnioski po terminie to przewodniczący wyda decyzję odmawiającą dopuszczenia cię do egzaminu i powołaną przez ministra sprawiedliwości.
Licencja doradcy restrukturyzacyjnego
Doradca restrukturyzacyjny i licencja. Ile kosztuje licencja? Opłata egzaminacyjna na licencję, dotycząca egzaminu wyznaczonego na dzień 8 maja br., wynosi 2617,50 zł. Natomiast w odniesieniu do pozostałych dwóch egzaminów wynosi 2700 zł.
Każdy z doradców restrukturyzacyjnych figuruje na liście osób mających licencję. Listę prowadzi Minister Sprawiedliwości. Dotyczy to też osoby posiadającej decyzję o uznaniu kwalifikacji w zawodzie regulowanym – zawód doradcy restrukturyzacyjnego. Decyzję wydaną na podstawie odrębnych przepisów.
Jak wysłać wniosek o licencję?
Wniosek do ministerstwa sprawiedliwości można wysłać przez tę stronę: https://www.biznes.gov.pl/pl/e-uslugi/99_0028_00
Minister Sprawiedliwości, w drodze decyzji administracyjnej, przyznaje licencję syndyka, odmawia jej przyznania, cofa albo zawiesza prawa wynikające z licencji. Licencję syndyka przyznaje się na czas nieoznaczony.
Osoba posiadająca licencję musi zgłaszać zmiany danych objętych wpisem na listę osób posiadających licencję syndyka w terminie 30 dni od daty ich powstania. Wpis na listę osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego jest formalnością.
Doradca restrukturyzacyjny posługujący się w pracy zawodowej komputerem lub innymi środkami elektronicznego utrwalania danych i informacje zobowiązany jest tylko używać oprogramowanie i inne środki zabezpieczające dane przed ich ujawnieniem.
Wymagania dla osób posiadających licencję doradcy
Prawo wymaga, aby doradca restrukturyzacyjny (doradztwo restrukturyzacyjne) posiadali licencję Urzędu Regulacji Przemysłu Finansowego (FINRA). Zakres obowiązków i zadań, jakie może wykonywać doradca, reguluje Zasada 2265 FINRA.
Wpis na listę osób osób posiadających licencję oraz ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem. Osoba posiadająca licencję ma prawa i obowiązki.
A poza tym, kopię dokumentu potwierdzającego uzyskanie tytułu magistra i zaświadczenie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
Zobacz więcej na: Obsługa prawna upadłości, Wniosek o pre-pack, Obsługa prawna wierzycieli i inwestorów, Negocjacje i mediacje biznesowe,